Một trong những thành viên mới năm 2013 của gia đình vườn chim là chú vẹt Australian Rainbow Lorikeet.
Màu sắc của em nó đẹp và lộng lẫy đúng như tên gọi Raibow/Cầu vồng. Cả nhà tôi, rồi bạn bè.. ai cũng tấm tắc khen ngợi bộ lông sặc sỡ của em.
Và thêm nữa, là em rất thân thiện, quấn người, tinh nghịch và thích làm trò – như một chú nhóc lí lắc vậy.
Rất nhiều bạn bè quan tâm hỏi tôi về kĩ thuật nuôi em nó như thế nào: vì tạm thời loai Lorikeet chưa phổ biến ở Việt Nam ta.
Tôi cũng chỉ có thể chia sẻ vài trải nghiệm thực tế những tháng vừa qua với chú nhóc vẹt mà chúng tôi đặt tên là Lori này – vì đây cũng là lần đầu tiên tôi nuôi em nó.
Nhìn chung thì sách vở và Internet nói rất sát với thực tế:
- Lorikeet và Lori là loài vẹt trung, rất đẹp nhờ màu sắc rực rỡ, nhiều tông đỏ-vàng-tím nổi bật.
- chim rất dạn người, rất dễ làm quen
- về cá tính thì khá hài hước, thích vui đùa, thích treo mình ngược từ trên cao xuống. Khi vui vẻ con Lori của tôi nhảy tưng tưng trên mặt đất như chim sẻ (khác với phần lớn các loài vẹt khi di chuyển trên mặt đất thường bước từng bước).
- đối với khí hậu VN: chim thích nghi khá tốt, thích tắm, thích ăn các loại hoa quả mềm nhiệt đới có vị ngọt (xoài, nho, đu đủ, ổi chín, chuối chín…)
Nhược điểm:
Tôi cho là nhược điểm lớn nhất của Lorikeet chính là cách nó … ị !
I hệt như con ngan (vịt xiêm): bắn phẹt ra xa với một góc xéo khoảng 45 độ. Chất thải rất nhiều nước –> đòi hỏi chỗ nuôi phải rộng rãi và có điều kiện xịt rửa nước thường xuyên: đây là hạn chế rất lớn đối với người nuôi nếu không có sân vườn hoặc chỗ nuôi thích hợp, vì nếu nuôi lồng chật và xung quanh nhiều đồ đạc: 100% sẽ dính chất thải của Lori.
Sở dĩ chim có cách ị kì cục khác hẳn các loài vẹt khác như vậy là do tập tích ăn của nó hoàn toàn khác các loài vẹt thông thường: chúng ăn mật hoa và phấn hoa. Không ăn hạt và nuốt quả như các loài vẹt khác. Lưỡi Lori có cấu tạo rất đặc biệt: có một chùm xúc tua đầu lưỡi giúp chúng liếm mật trong hoa và liếm phấn hoa để ăn. Chính vì cách ăn này mà chất thải của Lori rất nhiều nước.
Đây cũng là nhược điểm lớn thứ Hai của loài này: cho ăn không đơn giản.
Tôi phải xay các loại trái cây chín tới (xoài, đu đủ, chuối…) cho nhuyễn ra rồi trộn hỗn hợp này với mật ong và phấn hoa: thành một dạng bột sệt loãng cho Lori ăn. Mật ong rất thu hút kiến và mỗi ngày phải làm 2 lần thức ăn như vậy: sáng – chiều. Vì không thể làm nhiều thức ăn cho cả một ngày: kiến vào là chim không ăn nữa và để cả ngày nóng như khí hậu SG hiện tại thì hỗn hợp thức ăn này bị lên men ảnh hưởng sức khỏe chim (mà nó cũng không ăn nếu bị lên men).
Nhược điểm thứ ba của Lori là tuy rất mau dạn nhưng chim khá hung hăng.
Chúng có nhu cầu chiếm cứ lãnh địa rất ghê nên thường cố tình gây sự với các loài chim khác. Nhà tôi có Alexandrine, Indian Ringneck parakeet như bạn thấy: chúng về nhà tôi thời điểm khác nhau nhưng nhìn chung là khá dễ làm quen với nhau và cùng vui vẻ hòa bình. Riêng chú Lori này thì luôn tìm cách gây sự với các bạn.
Đặc biệt chú tỏ thái độ ghen tuông thấy rõ nếu tất cả đều thả tự do trong sân mà tôi không bế chú Lori, lại đi nựng bất cứ chú vẹt nào khác thì Lori ta tỏ ra rất bực mình, quyết trèo lên người tôi cho bằng được để đánh đuổi đối thủ.
Loài này rất hạn chế ăn bột dặm của em bé – dù đây là giải pháp mà nhiều người nuôi Lori chọn. Vì phần lớn bột dặm cho em bé đều bổ sung vi khoáng Sắt, Kẽm…
Bình thường thì không tệ cho nhiều loài vẹt nhưng với cơ chế ăn uống của Lorikeet thì chúng lại dễ thừa Sắt hơn các loài vẹt khác. Việc thừa Sắt trong cơ thể sẽ gây những căn bệnh nghiêm trọng cho nội tạng Lori.
Gần đây tôi có nhờ mua thức ăn chuyên dụng Sản xuất riêng cho Lori thì đỡ công xay trái tươi hơn.
Nhưng cơ bản hàng ngày vẫn phải đảm bảo khẩu phần ăn như vậy. Và xịt rửa chuồng nuôi/xung quanh chuồng nuôi hàng ngày vì chất thải của Lori có độ dính của mật ngọt – để lâu thì dơ.
Tóm lại:
Đúng như sách nói:
Lori là loài vẹt rất đáng yêu, nhưng nếu muốn nuôi: phải suy nghĩ thật kĩ và sẵn sàng với những phức tạp của việc nuôi lori mang lại.
Cấp độ chăm sóc: là Khó hơn (so với các loài Parakeet khác).
———
Em Lori đáng yêu, láu lỉnh và thân thiện đã cùng nhiều bé vẹt, bé finch khác của vườn chim mang lại mỗi ngày cho tôi niềm vui, sự thoải máivề tinh thần – món quà giá trị sống thật quí giá.
