Chim tiểu mi- Kinh nghiệm nuôi và chăm sóc

A. Giới thiệu về chim tiểu mi:
– Các bạn sử dụng chức năng google, đã có nhiều bài viết. Cần đọc bài miêu tả TM là “danh ca xứ sương mù”
B. Chăm sóc chim tiểu mi:
– Tiểu mi là loài dễ chăm sóc, không cần các thức ăn hay chế độ chăm sóc cầu kỳ, phức tạp.
– Về thức ăn: Chủ đạo là sâu gạo, thỉnh thoảng bổ sung một vài loại thức ăn tươi khác như: dế, cào cào, sâu loại lớn … cho phong phú thêm nguồn thức ăn. Thức ăn đóng vai trò quan trọng với tiểu mi. TM sống trong rừng, thức ăn đa dạng hơn trong điều kiện nuôi nhốt. Bạn nên ổn định thức ăn, khi TM quen với thức ăn thì cũng là lúc nó tích luỹ lửa trong người để cất tiếng hót.
o Cách vào cám: Không nên vội vàng trong giai đoạn này. Bạn chỉ cần 3 cóng trong lồng TM, 01 cóng sâu, 01 cóng sâu trộn cám (1 phần sâu, 2 phần cám), 01 cóng nước sạch.
o Cứ lặp lại quá trình trên, khi nào thấy trong cóng nước có vài hạt cám là bạn đã vào cám thành công.
– Về nước uống: Không cần thiết phải nước đun sôi để nguội, chỉ cần nước sạch, không có vật lạ, trong thì chim đểu dùng được.
– Chế độ tắm chim: Loại chim cảnh nào cũng vậy, nếu được tắm hàng ngày đều có lợi. Thứ nhất, lông chim được mượt mà và sạch sẽ, tránh rận mạt. Thứ hai, quá trình tắm chim thể hiện sự chăm sóc chu đáo của chủ với chim, TM sẽ nhận ra điều này và nhanh thuần hơn. Thức ba, trong khi tắm chim, bạn tranh thủ cọ rửa lồng, dọn phân làm sạch sẽ môi trường sống, làm thơm tho nhà cửa.
o Cách tắm: Bạn dùng loại lồng tắm cho khuyên. Theo quan điểm cá nhân của mình thì không cần dung chậu tắm to, chim dễ sợ và mất nhiều thời gian cho việc làm quen chậu tắm. Mình chỉ dùng nắp hộp sữa Milo loại lớn, cho nước vào và đem lồng chim ra nắng nhẹ. Chim ngó nghiêng một thời gian sẽ nhảy vào tắm ngay.
o Đối với bản thân mình, khi đã nuôi đến chú TM thứ ba, mình nhận thấy tuỳ vào nết con chim mà nhanh hay chậm tắm. Tuy nhiên, con nào chậm lắm cũng chỉ 1 tuần là biết tắm trong lồng, có con bổi đem về là tắm sảng khoái ngay, không cần phơi nắng gì cả.
– Chế độ tắm nắng: TM sống ở các bụi cây thấp, việc tắm nắng là cần thiết nhưng không được lạm dụng. Bạn chỉ nên cho chim ra nắng chừng 5-10 phút. Nếu lâu hơn chim có thể chết. Các bạn đừng băn khoản khi cho TM tắm nắng ít vì các lý do sau:
o TM có bộ lông ko rực rỡ, ít nhu cầu tỉa tót cũng như tổng hợp các chất trong ánh mặt trời để làm rực rỡ bộ lông của mình.
o TM là loài hiếu động, nhảy đi nhảy lại nhiều trong lồng nên cũng ít nguy cơ liệt chân do thiếu vitamin D.
– Chế độ đấu dợt:
o Để TM cất giọng hót, bạn chỉ cần làm theo các bước trên. Theo quan điểm của cá nhân tôi, những người yêu giọng ca của TM khi lần đầu nghe giọng nó hót đã sướng tê người rồi. Chất giọng này là hỗn hợp của những âm thanh tự nhiên: tiếng suối chảy, tiếng các loài chim khác: chi chi, khướu, sâu, …… Điều tôi thích ở giọng hót tiểu mi là nó có sự du dương, chuyển từ cao độ xuống thấp độ rõ rệt. Có thể nói mỗi lần Tiểu mi cất giọng, tiếng hót véo von phát ra lắp vừa vặn vào 1 khuôn nhạc, có trầm có bổng, có ngân nga luyến láy. Và hay nhất là không còn nào hót y chang con nào, mỗi con có một cách hát khác nhau bản nhạc tự nhiên, có con ra giọng nhanh, gấp như rock, có con ra giọng dìu, nhẹ, thi thoảng nhấn mạnh như Blues hay Jazz.
o Khi chim tích luỹ đủ lửa trong người sẽ bung ra giọng hót đầu với con TM khác. Để một chú TM nhanh có lửa, có rất nhiều cách. Tôi cũng học lóm được những kinh nghiệm từ các bậc nghệ nhân và mạn phép được viết ra đây, có thể nó không hoàn toàn đúng với mọi chú tiểu mi do nết chơi, cho điều kiện nuôi nhốt, do môi trường sống xung quanh.
 Cách thứ nhất, sắm chim mái hoặc mua cặp “ Rin” (original). Chim mái chỉ chép thúc chim trống chơi. Tiếng chép này đều và to tương tự như sâu xanh nhưng âm vực cao hơn, to hơn. Khi chim trống hót, mái sẽ chép y như 1 ban nhạc đang chơi, chim trống là ca sĩ và chim mái là nhạc công vậy.
 Cách thứ hai, khích chim trống. Cách này chú Dũng café 79 đường 3/2, một trong những nghệ nhân lão làng về tiểu mi đã áp dụng. Bạn đem chú chim tương đối đứng lồng ra tiệm/ đến nhà ai có chim TM cứng. Bạn chỉ cho hai chú nhìn nhau xa xa, để TM của mình nghe tiếng chim thuần chơi. 5-10 phút rồi đóng lại, đi về. Chim của bạn sau khi về lại nhà sẽ “khùng lên” và hót- (tuỳ vào tính tình con chim). Lý do thì đơn giản: “Tôi đang đi chơi tự nhiên vào 1 nơi- có 1 thắng nhìn thẳng vào mình chửi toáng lên. Đáng lẽ mình phải chửi lại cho nó biết tay, nhưng lại phải về mất tiêu. Giờ nghĩ lại thấy tức quá…”

Xin khẳng định lại, không nhất thiết phải đem chim đi chọc nó, bạn chỉ cần chăm kỹ càng chim sẽ hót để không phụ lòng chăm sóc của chủ.

C. Lựa chọn chim tiểu mi:
– Điều đặc biệt ở TM là trống mái tựa tựa nhau, trống này với trống kia còn giống nhau ác liệt hơn. Tuy nhiên, con mái có số lượng ít hơn trống nên bạn cứ yên tâm, ra tiệm mua thì >50% là trống. Và tuỳ theo nhu cầu người mua nữa, ông bạn tôi đi tìm mái mà cứ mua nhầm trống hoài- lại phải đi đổi. Theo quan sát của tôi thì đuôi mái có vẻ mảnh hơn đuôi trống, số cọng lông đuôi ít hơn, từng cọng lông có bề rộng nhỏ hơn.
– Tôi nói điều này nghe có vẻ điên, chọn TM khỏi cần nhìn dáng gì hết, chim nào cũng y chang nhau, và nhỏ bằng con se sẻ thì dáng dấp chọn thế nào???
o Giờ chọn chim: Tốt nhất là sáng sớm và xẩm tối. Nhưng sáng sớm thì chủ chim chưa mở hàng, đứng đó xon xen chọn rồi ko mua thế nào cũng bị chửiBạn nên đến trong khoảng từ 4h- 5h30 chiều. Đầy cũng là lúc con TM nào hay sẽ cất giọng hót.
o Cách tôi chọn chim: Tôi phải ghi là tôi chọn vì có những bạn khác có cách chọn theo tiêu chuẩn của mình. Đầu tiên tôi nhìn vào… chân con TM. Chú nào ko tật móng, chân có vảy dày, đen (chim già rừng) là tôi để ý. Lý do: Chim già rừng có rất nhiều giọng, bên dưới tôi sẽ gửi clip 1 em non rừng, bổi còn nhát và hót bình thường (so với những con khác), bạn sẽ thấy chất giọng đã phong phú. Chim già rừng thì cách chơi rất hay, hót rất nhiều giọng đến nỗi mình ko nhớ hết, hót luyến láy cao thấp rất trình độ- Trần Mạnh Tuấn thổi Saxo thì cũng đến nước này là cùng.
o Tiếp theo bạn ghi nhớ lồng của các chú TM đã tuyển, sau đó mở file TM mái (bạn nào cần thì để lại mail address, tôi send ). Em nào hót đáp lại mới mua. Giả sử có 3 em hót lại- Bạn nghe giọng nào to, rõ và nhiều giọng ra thì bạn nhìn tiếp đến lông lá, lông không bị rụng tơi tả, mắt ko mù thì xúc ngay.
o Thêm 1 kinh nghiệm của tôi, đến quầy thì canh lúc ít người dòm ngó thì chọn. Chứ chọn được con ưng ý mà bị giành thì cú lắm.

Dưới đây là em bổi của tôi, chất giọng còn non rừng và không phải xuất xứ từ vùng có chim ngon lành. Tại Đà Lạt, những vùng có chim TM trống hay là K’Long K’Lanh, Đại Cà Nàng (viết lại theo tiếng đồng bào dân tộc, chim mái hay ở Định An. Các bạn có thể tham khảo gịong các chú TM trên Youtube.

//www.chimcanhvn.com/forum/showthread.php?t=2941
Đối với bạn nào mê tiểu mi cần cao thủ truyền kinh nghiệm thì đến café 79 đường 3/2 (đối diện cổng bên của KS Sài Gòn- Đà Lạt và nghe thử chú TM của chú Dũng hót. Vừa café, vừa nhâm nhi điều thuốc, vừa nghe TM hót thì không có gì sướng bằng.
Đối với bạn nào cần mua TM thì có thể tham khảo tiệm chim anh Dũng (xệ) tại đường Võ Thị Sáu- sát hủ tíu Sáu Dần. Chủ tiệm còn trẻ –> dễ nói chuyện, cũng chơi chim –> nên hay đi bẫy ở vùng Long Lanh, chim hay; bán chim tại nhà –> giá rẻ (80K/bổi, 200K cặp rin)

Chúc anh chị em sức khoẻ và thành công.