Hiện nay có nhiều ACE có nhu cầu giải đáp thắc mắc các vấn đề liên quan đến bệnh, tật của CM. Tôi thấy đây là vấn đề chung nhiều người quan tâm, nhưng mỗi thắc mắc lại mở một chủ đề thì lại rời rạc, gây khó khăn cho việc tìm kiếm tra cứu. Hơn nữa, mỗi con chim, mỗi bệnh, mỗi tật mà phải mở riêng một chủ đề thì lãng phí tài nguyên diễn đàn quá.
Vì vậy tôi xin phép mở chủ đề này để ACE ta, ai có lăn tăn, thắc mắc gì về bệnh, tật của CM thì vào đây trao đổi. Ai có kinh nghiệm hay phương pháp gì thì chia sẻ để cùng tham khảo.
Xin các bạn lưu ý cho: Chủ đề này không phải là nơi cung cấp phác đồ điều trị chuẩn cho các loại bệnh tật của chim, cũng không phải là nơi để bàn cách thử nghiệm, mà là nơi trao đổi kinh nghiệm thực tế về các cách phòng, trị bệnh tật. Vì vậy, ACE thoải mái trao đổi kinh nghiệm, hiểu biết của mình, và thông tin ở đây mang tính chất tham khảo là chính.
Tôi sẽ lọc gộp các chủ đề liên quan vào chủ đề này.
Nhân đây tôi cũng xin mở đầu chủ đề bằng một số bệnh thường gặp:
Chim đột tử.
Chim đột nhiên chổng cẳng lên zời thì do nhiều nguyên nhân lắm. Loại bỏ những nguyên nhân do “tai nạn ngoại thương trầm trọng dẫn đến tử vong” đi nhé, thì chim chết có thể do các bệnh sau:
1/ Trúng gió:
– Nguyên nhân: để lâu ngoài trời gió lùa liên tục; trúng gió có hơi độc (hơi thuốc bảo vệ thực vật chẳng hạn); chim đang phơi nắng gắt, đột ngột có gió lạnh thổi thốc vào người … nhiều kiểu gió, nói chung là chim bị gió nó tai cho …
– Triệu chứng: chim xù lông, mặt sưng, mắt đờ đẫn mất thần, cử động chậm chạp, run chân.
– Điều trị: khi xác định là chim bị gió, việc đầu tiên cần làm là bắt chim ra nặn phao câu cho nó. Phao câu chim là phần chim lấy dầu để làm bóng bộ lông, nó ở vị trí như phao câu gà ấy, thổi lớp lông phủ ngoài ra bạn sẽ thấy nó bé tí ti như nửa hạt gạo. Bình thường thì phao câu chim nó hơi hồng ở chóp. Khi bị gió thì nó tấy lên, đỏ loang hết cả cái phao, đầu phao câu có mủ hơi vàng – bạn nặn hết mủ vàng đi, đến khi nặn ra dịch trắng thì ngưng. Sau đó bạn nhỏ khoảng 3-5 giọt dầu gió vào đáy lồng sạch, cho chim vào lồng, tủ áo sơ lại (đừng tủ kín quá chim lại chết ngạt hơi dầu gió) để nơi kín gió và yên tĩnh. Chim bị gió mà cứu được thì sẽ suy nặng – thường nó sẽ thay lông bất thường.
2/ Đau bụng: bệnh đường ruột.
– Nguyên nhân: đa dạng:
+ Do ngộ độc nặng: ăn phải thức ăn có độc như cào cào dính thuốc sâu, trái cây có thuốc sâu, chất chống ẩm trong cám …: vô phương cứu chữa … hic.
+ Do ngộ độc nhẹ: ăn phải cám mốc, trái cây ươn, ăn sâu chết, … do nước uống “lên men” (có nhiều đồng chí nuôi chim mà nhìn vào lọ nước cứ như tô cháo huyết …)
+ Do chim không chịu cám: đổi cám đột ngột, ruột chim chưa kịp thích nghi với thành phần của cám mới.
+ Do vi khuẩn.
– Triệu chứng: chim xù lông, cử động chậm chạp, run chân, cánh xệ xuống, lưng nhọn lên, đi ỉa phân lỏng và có nhầy xanh. Bị đi phân lỏng do vi khuẩn thì chim đi lỏng dai dẳng kinh niên rất khó trị.
– Điều trị: khi xác định là chim bị đường ruột, việc đầu tiên là phải tìm hiểu nguyên nhân do đâu. Nếu xác định được không phải do vi khuẩn thì trước hết phải điều trị triệu chứng để hạn chế sự mất nước cho chim cái đã – bằng cách cho uống nước trà, cho ăn chuối tây (chuối cúng) vừa chín tới, cho uống nước lá ổi non, lá cỏ xước, lá cây cộng sản (một trong các loại trên, giã nát hòa lấy nước, lọc lại cho chim uống) … điều chỉnh chế độ vệ sinh, ăn uống – chim sẽ mau hồi phục lại.
Nếu chim bị đường ruột do vi khuẩn thì bạn phải cho chim uống nước oresol như chữa cho người vậy – để hạn chế mất nước. Chim bị vi khuẩn đường ruột thì cần phải uống thuốc kháng sinh, cách tốt nhất có thể là ra hiệu thuốc thú y mua thuốc của gà con về cho chim uống.
3/ Viêm phổi:
– Nguyên nhân: do bị lạnh, cơ thể suy nhược.
– Triệu chứng: chim xù lông (bị gì nó cũng xù lông hết ), thở gấp, chậm chạp, hay ngáp và rảy mỏ (lắc đầu), chảy nước mũi.
– Điều trị: Tủ áo lồng để nơi kín gió. Bổ sung vitamin cho chim. Cho chim uống thuốc phổi của gà con (sao lại cứ phải cho uống thuốc của gà con mà không phải thuốc khác, thuốc đặc trị nào đó chẳng hạn – vì điều kiện của ta chỉ có thế!).
4/ Bị liệt:
– Nguyên nhân: đa dạng:
+ Chim bị trúng gió nặng mà cứu được thường dễ bị liệt,
+ Chế độ ăn uống thiếu chất
+ Chấn thương (không đề cập)
– Triệu chứng: chim bị đơ chân, hoặc đơ cánh, nhẹ thì một bên, “bán thân bất toại”; nặng thì “toàn thân bất động”, hic …
– Điều trị: bệnh này chỉ phòng tránh thôi chứ đã bị rồi thì khó trị lắm. Nếu chẳng may chim bị liệt, bạn phải tìm cách hạn chế tối đa vận động của chim, có thể hạ thật thấp cầu xuống, cho cóng nước, cóng cám gần nhau, nuôi lồng chật … và bổ sung thêm vitamin tổng hợp cho chim.
Bí quyết “điểu học y khoa” là: Phòng bệnh hơn chữa bệnh .
Trên đây là những bệnh thông thường hay gây tử vong cho chim. Tôi mới chỉ biết chun chút vậy nên xin được góp vài ý. Có ACE nào biết thêm xin chỉ dẫn thêm, hoặc thấy sai sót chỗ nào xin điều chỉnh giúp.
Diễn Đàn Chim Cảnh Việt Nam