Cách nuôi chim Khướu hot hay không phải chỉ được chấm điểm ở giọng hót, mà còn chấm điểm ở phần vóc dáng, màu sắc và điệu bộ của nó nữa.
Vóc dáng thì không thể sửa đổi vì đó là do bẩm sinh. Tài nghệ của chủ nuôi chỉ có thể giúp chim có được một bộ lông mượt mà do tạo được chế độ ăn uống hợp lý. Vì vậy, nếu chim có vóc dáng đẹp thì ta mới chọn cho dự thi.
Chúng ta cần phải hiểu rõ như vậy để chọn lựa con chim hội đủ cả ba tiêu chuẩn trên, đạt hạng xuất sắc mới có thể tranh tài với những chim khác được.
Nhưng, con chim Khướu có vóc dáng đẹp cũng chưa đủ, nó còn phải có điệu bộ tốt. Điệu bộ tốt cũng do tính bẩm sinh của Khướu. Vì không nghệ nhân nào có đủ tài để tập cho Khướu biết múa đuôi múa cánh được. Chim Khướu mà không có tài múa đuôi múa cánh thì tốt hơn hết đừng cho nó dự thi, vì trong điệu hộ, Khướu chỉ tranh điểm với nhau ở phần này: không biết múa, hoặc múa tồi là thua điểm người ta, thì làm sao hy vọng đạt được hạng cao?
Nếu mình tin là có thể vượt qua được thiên hạ cả hai phần vóc dáng và điệu bộ thì có nhiều hy vọng được thắng giải.
Vấn đề còn lại là phần giọng hót của chim Khướu.
Con Khướu siêng hót là con Khướu “mau mồm mau miệng”, nó vốn là con chim khôn, chim này mà được tập dượt đúng phương pháp dễ trở thành con chim có giọng hót thật hay.
Giọng hót của chim cũng do bẩm sinh mà có. Vì đâu phải trời sinh con Khướu nào cũng biết hót hay. Chỉ cần trong tay có con Khướu siêng hót, còn giọng không hay chưa phải là chuyện đáng lo. Vì ta có thể tập luyện được.
Phương pháp nuôi thi hót của chim Khướu thì mỗi người có một cách, không ai giống ai, nhưng thưòng thì mỗi người đều tự hào về bí quyết của mình, và ít ai chịu hé răng ra cho người khác biết!Cách nuôi dưỡng: Muốn cho Khướu hót hay, điều cần là giúp cho Khướu được căng lửa. Chim căng lửa là chim trong thời kỳ sung sức nhất, nó không thể thu mình một chỗ để sống cách thục động, mà lúc nào cũng tỏ ra xăng xái, hết cắn bố lồng lại tên cầu đứng hót, cơ hồ như không hề biết mệt mỏi. Khướu mà nuôi chưa đủ lửa thì không thể đêm ra thi thố tài năng với ai được, vì nó sẽ nhút nhát, chưa mở miệng đã bị chim khác đè cho hết hồn vía rồi!
Con Khướu mà được sống trong sự chăm nom cẩn thận như thế không thể nào sa sút sức khỏe được! Nhưng chuyện nuôi dưỡng này cũng đòi hỏi phải có đủ thời gian cần thiết chứ không phải chỉ trong tuần trước tuần sau là thu đạt được kết quả như ý được!
Muốn chim được sung thì trưức hết phải cho ăn đầy đủ chất bổ dưỡng, hằng ngày không thể thiếu cào cào, sâu tươi. Mặi khác phải chăm sóc chim theo một thời dụng biểu đã nghiên cứu sẵn: giờ nào phơi nắng, giờ nào tắm nước, giờ nào cho chim đi dượt, giờ nào cho chim ngủ…
Cho Khướu mái thúc: Khướu trống nuôi trong lồng lâu ngày, nhất là trong thời kỳ căng lửa, chắc quí vị cũng thừa biết nó đang khao khát đến điều gì? Chỉ cần loáng thoáng nghe được giọng Khướu mái hót từ xa, chim Khướu trống đã rạo rực bồn chồn, cất cao tiếng hót như điên như dại. Tiếng mái thúc đủ sức làm cho chim trống hăng lên, và khi hăng thì nó hót liên tục, gần như không ngừng nghỉ.Tuy vậy, cũng không nên lạm dụng sự hiện diện, dù là chỉ giọng hót của chim mái quá mức, vì có thể đem lại sự phản tác dụng. Một là trống sẽ lờn tiếng mái mà không sung lên nữa, hai là do hót quá mức nên trống bị kiệt sức. Dù hai chim Khướu trống Khướu mái không hề được chủ nuôi cho thấy mặt nhau (chỉ treo khuất để cho nghe giọng của nhau mà thôi), nhưng câu tốt mái hại trống vẫn đúng trong trường hợp này. Vì hễ Khướu mái cất tiếng kêu ro ro là Khướu trống cảm thấy như được mời gọi nên to tiếng hót trả lại cả hơi dài… Nếu Khướu mái ro ro như vậy từ giờ này sang giờ khác, từ ngày này sang ngày khác, thì liệu sức lực nào còn ở chim trống nữa?
Vậy, tốt hơn hết, cách ba bốn ngày một làn, và mỗi lần chừng mười lăm phút, ta treo lồng chim Khướu mái gần mà khuất chim Khướu trống để chúng có dịp “tâm sự” với nhau trong khoảnh khắc, rồi đem chim mái đến một nơi khác thật xa để chúng không còn nghe tiếng của nhau nữa.
Diễn Đàn Chim Cảnh Việt Nam