Chim Chích Chòe Lửa có tên khoa học là Copsychus Malabarious Indicus, là loài chim hót rừng, vừa hót hay vừa có bộ mã rất đẹp nên được nhiều nghệ nhân ưa thích.
Có nhiều người “mê” Chích Chòe Lửa đến độ trong nhà chỉ nuôi mỗi một giống chim nầy, dù là nuôi đến gần chục con.có người chỉ nuôi một vài con Chích Chòe Lửa, nhưng lại nuôi năm ba con Chích Chòe Lửa, mặc dầu ai cũng biết nuôi Chích Chòe Lửa cũng rất công phu và nhiều tốn kém
Giá một con Chích Chòe Lửa loại làm mồi hiên nay từ vài triệu đồng đến chục triệu .Chim Chích Chòe Lửa nuôi vài ba mùa (tiếng nhà nghề gọi 1 mùa là 1 năm ) cũng phải bỏ ra hơn triệu đồng . Chim Chích Chòe Lửa bổi thì giá khoảng vài trăm nghìn.
Xuất xứ: Chích Chòe Lửa sống nhiều ở các vùng Trảng Bom , Trảng Bàng , Long Khánh , Bến Cát , Chơn Thành , Bình Long, Dầu Tiếng, Bù Đăng, Bù Đốp…Chúng cũng có mặt rãi rác ở các tình miên Tây Nam Bộ và một số tỉnh phía Nam miền trung .Hầu như ở tất cả các nước ở Châu Á đều có mặt chúng.
Ở rừng, Chích Chòe Lửa có mặt khắp nơi.Nếu ta đi sâu vào các khu rừng miền Đông, ta vẫn nghe được tiếng chúng hót.Đặc biệt , chúng thường tụ tập sống và làm tổ dọc theo các đường xe ben, xe trâu.Mỗi buổi sáng , ta nghe Chích Chòe Lửa hót vang trời và hót sơm nhât, tiếp theo sau là giộng các loài chim rừng khác.
Giọng Chích Chòe Lửa rúc rúc từng hồi thật to, bài bản không nhiều như chim chích chòe than.Nhưng khi nghe chúng “nói chuyện” thì mới đã lỗ tai, vỉ rất giầu âm điệu.Ta có thể nghe được tiếng suối reo, thác đổ, tiếng rừng cây vi vu . Đôi khi ta còn lẫn lộn với giọng Họa Mi và các loại chim hót khác.Có lẻ giọng hót có nhiều âm điệu như vậy nên mới có nhiều người ưa thích.
Hình Dáng: Chích Chòe Lửa có hình dáng như Chích Chòe Than , có điều thân mình thon nhỏ hơn, mảnh mai hơn.
Người ta đặt tên chim là Chích Chòe Lửa vì thoạt nhìn vào , ta đã thấy từ ngực đến lưng toàn một màu nâu sẫm ..tự như màu lửa đỏ.Chim trống có một bộ lông tươi hơn và đuôi dài hơn chim mái.Đo từ mỏ đến hết phần đuôi có thể dài hơn 25 phân ( cm ), trong khi cái đuôi chim trống đã dài đến hơn cả thân mình ! Phải nói là Chích Chòe Lửa đẹp nhất ở cái đuôi ! Khi chim múa , cái đuôi nhấp nhô rất duyên dáng !
Chim có ba sắc lông: đen , nâu sẫm và màu trắng.
Đầu cổ, phần trên lưng và đuôi Chích Chòe Lửa phủ lông đen ửng xanh. Ngực và bụng màu nâu sẫm . Phần dưới đuôi của Chích Chòe Lửa có 8 chiếc lông trắng.Ba sắc lông tách biệt nhau thành một vùng nhất định, tạo sự sắc nét dễ coi.
Chích Chòe Lửa khi thay lông xong là đến thời kỳ chim cớ lửa. Lúc này mình chim thon nhỏ ẻo lả như dáng dấp của một hot girl . Nếu không có cái đuôi dài , chắc chắn chim sẻ mất đi phần sắc sảo.
Cách Nuôi Chim Bổi: Chích Chòe Lửa bổi rất nhút nhát , khó thuần hóa. Con nào , đang còn “lửa rừng” thì tương đối mạnh dạn hơn, có thể nuôi một vài tuần là hót được.
Cũng như nuôi các loại chim rừng bổi khác , chúng ta phải sắm một cái lồng lớn và cao, trước khi nhốt chim vào , phải để sẵn một cóng bột đậu phộng trộn lòng đỏ trứng gà , một cóng sâu tươi , hay trứng kiến , một cóng đựng cào cào (đã cắt cẳng để khỏi nhảy ) và cóng nước. Lúc thả chim vào lồng xong, ta phải trùm áo lồng kín mít , rồi treo lồng vào chỗ yên tĩnh mấy ngày đầu.
Sau đó, ta kiểm soát để tìm hiểu tình trạng sức khỏe ra sao , nó thích hợp với thức ăn gì để cho ăn tiếp.Dần dần , khi Chích Chòe Lửa dạn, ta hé áo lồng ra , đem chim treo vào chỗ có người qua lại , và tập cho chim Chích Chòe Lửa ăn bột đậu phộng dần dần.
TDCC thấy có cũng có nhiều con chim Chích Chòe Lửa không chịu ăn bột đậu phộng trộn trứng . Trong trường hợp nầy, các bạn lấy một ít bột đổ vào cóng , xong trộn vào đó một ít sâu tười hoặc sâu khô.Chim ăn sâu có lẫn chút bột, nên quen dần .Lần sau , ta tăng lượng bột lên dần… và thế là chim sẽ biết ăn bột.
Thức Ăn :
Chích Chòe Lửa cũng ăn bột đậu phộng trộn trứng . Ngoài ra nó cũng ăn cào cào , sâu khô , sâu tươi , trứng kiến .
Chích Chòe Lửa cũng giống như chim Chích Chòe Than , có điều nó ăn ít hơn nhiều.
Lồng Chim Và Cách Chăm Sóc: Nuôi chim Chích Chòe Lửa bằng lồng tre hay lồng mây , nhưng phải dùng loại lồng đặc biêt .Lồng ít nhất là 72 năn, có đường kính đáy phải 35 phân trở lên , chiều cao của lồng tối thiểu là 60 phân.Phải nuôi lồng lớn như vậy , thì chim Chích Chòe Lửa mới xoay trở dể dàng , vì đuôi nó quá dài .Nhiều nhà rộng rãi có chỗ treo , người ta dùng đến loại “lồng thể lực” đường kính 60 cm và cao một thước.
Thông thường thì từ tháng mười âm lịch , chim Chích Chòe Lửa bắt đầu thay lông, và đến tháng ba âm lịch là thay lông hoàn tất
Tùy theo sức khỏe của chim mà chim thay lông sớm hay muộn và nhanh hay chậm.
Có con , lông cũ chỉ trong một tuần là rụng trông thảm não, rụng ào ào như vậy thì lông mới rất mau ra, thời gian thay lông ngắn lại . Có con thay lai rai, mỗi ngày chỉ rớt một hai cọng, nên thời gian thay lông kéo dài bốn , năm tháng . Gặp trúng em đang “suy lông” một năm thay đi thay lại đến mấy lần.
Với con chim suy lông, ta nên cho ăn uống bổ dướng hơn và tốt hơn hết là không thay đổi thức ăn suốt năm.
Chim nào cũng vậy , việc ta thay đổi thức ăn cho chúng sẻ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chim . Mỗi lần thay đổi thức ăn là mỗi lần thay lông . Chim ở nhà người ta thay lông xong , mình mua về cho ăn thức ăn khác, dù tốt hay xấu hơn , chim cũng thay lông lại.
Trong suốt thời gian chim thay lông , ta nên treo chim ở chỗ tĩnh mịch , thức ăn nước uống đầy đủ , nên trùm áo lồng cả đêm lẫn ngày , và vẫn cho chim tắm.
Lợi dụng lúc chim đang tắm , ta lo vệ sinh lồng, bằng cách thay bố mới sạch sẽ , dùng cợ sơn ,quét sạch đấy lồng rồi mới cho chim vào.
Tóm lại việc chăm nom và săn sóc cho Chích Chòe Lửa không có gì khó khăn cả.
Trong thời gian chim thay lông , có thể ta không nên cho ăn sâu, đỡ được phần nào tốn kém.Nhưng không thể dẹp khẩu phần cào cào của nó . Khim chim thay lông xong , ta tiếp tục cho ăn sâu tươi và khô trở lại cũng không muộn.
Nuôi chim mái: Theo kinh nghiệm lâu năm của các nghệ nhân thì chim Chích Chòe Lửa phải có chim mái kèm mới sung chim .
Chim Chích Chòe Lửa mái có thân hình nhỏ và màu lông xấu hơn chim trống . Chim Chích Chòe Lửa mái có cặp mắt vừa to , vừa tròn , trong khi chim trống có con mắt hơi méo.
Chim Chích Chòe Lửa mái cũng cho ăn uống như chim trống . Có thể chỉ cho ăn cào cào , khỏi cho ăn sâu. Chim mái bao giờ cũng phải treo cách xa và khuất mắt chim Chích Chòe Lửa trống . Tuy nhiên khoảng cách không nên quá xa, làm sao mà tiếng “xùy ” của chim mái phải đến tai chim Chích Chòe Lửa trống mới được
Chích Chòe Lửa trống nghe tiêng mái “xùy” sẽ hăng lên , hót ngay. Mái càng siêng “xùy ” thì Chích Chòe Lửa trống càng siêng hót.
Cách tập chim hót: Cũng như chim Họa Mi và nhiều loại chim hót khác , chim Chích Chòe Lửa cũng có tính ưa bắt chước giọng hót của chim xung quanh mà nó nghe được . Vì vậy , tốt hơn cả , là ta nên cho chim nhà đi nghe chim thiên hạ hót để giong chim mình sẽ giầu âm điệu hơn.
Nếu tập cho chim nghe đĩa CD , trong đó có tiếng kèn đồng, hay đàn guitar , vĩ cầm , đàn Hạ Uy Di , tiêu , sáo ….thì chắc chắn giọng chim sẽ tràn ngập nhiều điệu mới.
Điều đặc biệt cần nói thêm là ở chim Chích Chòe Lửa là chim trống nuôi con cực kỳ giỏi. Ngay nhu chim trống mình nuôi lâu năm trong nhà, nếu thả vào lồng một con Chích Chòe non. Chim Chích Chòe Lửa trống vẫn sốt sắng làm tròn bổn phận của người cha nuôi một cách chu đáo.
