SÁCH CÁ RỒNG : THE MILLENNIUM DRAGON by William Goh & Julia Chua . Phiên dich bởi Moneyless . Sources of pictures : taken from The Millennium Dragon and Awakening Of The Dragon Disclaimer: The efforts by me in translating this book into Vietnamese are to promote the awareness and knowledge of Asian Arowana. The intention of this translation is meant for private use only by hobbyists. Any unauthorized reproduction or distribution of this translated manuscript for the purpose of financial gains is strictly prohibited and will be liable to criminal prosecution and civil claim for damages. (Xin lưu ý là bài dich của tôi chỉ với mục đích chia sẽ kinh nghiệm và kiến thức về cá rồng . Cuốn sách này được bảo vệ bởi quyền patents của chính tác giả là ồng William Goh). CHƯƠNG I : GIỚI THIỆU CÁC GIỐNG LOẠI CÁ RỒNG CHÂU Á Cá rồng Châu Á (Scleropages Formosus) là giống loại cá rồng có nguy cơ bị tuyệt chủng nơi hoang dã và được bảo vệ bởi CITES (Hội Nghị Công Ước Quốc Tế Về Giao Thương Các Giống Loại Động Thực Vật Hoang Dã Đang Có Nguy Cơ Bị Tuyệt Chủng) từ năm 1980 . Lý do cá rồng Châu Á có tên trong sổ đỏ của các động thực vật cần phải được bảo vệ bởi CITES là vì trong thập niên 1970’s, số lượng các giống loại cá rồng Châu Á ngoài thiên nhiên hoang dã đã tuột dốc đến mức độ nguy hiểm và báo động vì chúng bị săn lùng, đánh bắt quá mức vì giá trị kinh tế của chúng . Người Trung Hoa tin cá rồng Châu Á có khả năng “trừ tà”, giải tỏa những chuyện không may cho gia chủ, vì thế khi sở hửu và chăm sóc chúng tốt, gia chủ đổi lại sẽ có được sự “bảo vệ” của giống loại cá rồng này . Chỉ có huyết long, kim long quá bối, kim long hồng vỹ, thanh long , và thanh long chỉ vàng (yellow tail arowana) bên Nam Á là được cho vào sổ đỏ để được bảo vệ, được giới thưởng ngoạn ưa chuộng, vì thế người chơi phải tốn một số tiền không nhỏ để sở hửu chúng . Một giống loại cá rồng có họ với cá rồng Châu Á là kim long Châu Úc (Scleropages jardini, và Scleropages leichardti), không được bảo vệ bởi CITES, vì số lượng của loại kim long Úc nơi hoang dã rất nhiều nên giá trị kinh tế cũng vì thế thấp nếu so với giá cả của cá rồng Châu Á . Ngân long và Hắc long có nguồn gốc từ Nam Mỹ cũng là bà con có họ xa với giống cá rồng Châu Á, cũng không được bảo vệ bởi CITES, và có giá trị kinh tế thấp nhất trên thị trường . Trong chương này, các chi tiết được đào sâu thêm và tìm hiểu trong chi tiết sẽ được tập trung vào các giống loại khác nhau của cá rồng Châu Á . Trên nguyên tắc, có thể phân loại cá rồng Châu Á theo 3 màu sắc chủ yếu : Vàng, Đỏ, và Xanh . Dưới dạng kim long, cá rồng được phân ra làm 2 loại : Quá bối và Hồng Vỹ . Dưới dạng huyết long, chúng được phân ra làm 2 loại chủ yếu : huyết long máu và huyết long ớt . Dưới dạng thanh long, trên nguyên tắc chỉ có một giống loại và đó là thanh long . Thanh long chỉ vàng, thường được phân loại như là thanh long, vì chúng nhìn rất khác xa khi so sánh với kim long và huyết long . KIM LONG QUÁ BỐI Kim long quá bối chỉ tìm thấy trong thiên nhiên hoang dã tại Malaysia, và là giống loại cá rồng Châu Á đắt tiền nhất để sở hửu . Mặc dầu huyết long rất khó khăn để ép giống thành công, nếu không nói là khó nhất trong các loại cá rồng, nhưng khi so sánh về giá cả cũng phải xin chào thua quá bối . Tên thông thường được gọi cho quá bối tại quê hương nguyên thủy của chúng là Malayan lưỡi có xương (Malayan Bonytongue) hay Malaysian Golden . Giống loại này chỉ được ép giống và nuôi tại các trại cá rồng tại Malaysia và Singapore . Vì thế, số lượng của chúng trong các trại cá cũng không được nhiều . Giống quá bối quá nổi tiếng vì một đặc điểm là sự uy nghi, đặc thù chỉ có quá bối mới có được là khi trưởng thành, toàn thân cuả quá bối sẽ là màu vàng ròng 24K, tượng trưng cho sự quý phái của các bậc đế vương . Giống loại quá bối này thường được gọi là vàng ròng 24K (24K gold). Để so sánh, bà con họ gần nhất với quá bối là kim long hồng vỹ(klhv), chỉ có thể có viền vàng lên đến vẩy hàng thứ 4 . Vẩy hàng thứ 5 và 6 của klhv sẽ có màu đen đặc thù cho giống loại này . Đồng thời độ vàng kim óng ả của klhv không thể nào so sánh được với màu vàng của quá bối . Nếu màu vàng của quá bối là màu của vàng ròng 24 K, thì màu vàng của klhv là màu vàng của 12K . Phần vây lưng, vây hậu môn và vây đuôi của quá bối và klhv sẽ nhìn tương tự như nhau, với màu xanh đậm hay đen cho vây lưng và 1/3 phần trên của vây đuôi . Các vây còn lại sẽ có màu đỏ cam . Trong môi trường sống ngoài thiên nhiên như sông ngòi, ao hồ, những điểm về màu sắc vừa nêu trên của quá bối sẽ có thay đổi đôi chút . Vì phải sinh sống dưới ánh nắng mặt trời gần 12 tiếng mổi ngày, 365 ngày một năm, một số quá bối sẽ có sống lưng đen như klhv, tuy nhiên khi được mang vào nuôi dưỡng trong môi trường bể kiếng với phông nền với các màu sắc đậm, màu vàng ánh kim của vẩy hàng thứ 5th và 6th sẽ trở lại trong khoảng 2-4 tháng . Vì thế, các nhân viên trại cá rồng với ý định sẽ mang cá đi dự thi, triển lảm, hay chụp ảnh quảng cáo thương hiệu, sẽ thuyên chuyển những con quá bối đã được chọn vào trong môi trường bể kiếng trong vài tháng trước ngày trọng đại để chuẩn bị . Khi còn non (12-20cm), rất khó để có thể phân biệt giữa quá bối nền xanh, tím, vàng hay xanh lá cây . Một con quá bối với vẩy nền tím sẽ nhìn có màu tím nhiều hơn vàng khi quan sát từ một khoảng cách nào đó . Màu vàng sẽ chỉ là màu của thành viền của vẩy, trong khi màu nền của vẩy sẽ là màu tím . Thành viền của vẩy quá bối còn có thể phân loại theo thành viền mỏng (thin frame) hay thành viền dầy (thick frame) . Mổi người có một sự lựa chọn , và xấu đẹp của mổi loại thành viền còn tùy thuộc vào cặp mắt của người thưởng ngoạn . Vì thế rất khó để có thể nói quá bối với thành viền mỏng sẽ đẹp hơn thành viền dầy hay ngược lại . Hầu hết, quá bối khi còn non sẽ nhìn như có nhiều màu ánh tím, nhưng ánh màu này có thể sẽ thay đổi khi chúng lớn . Vì thế, kể cả các nhân viên trại cá hay người sành điệu cũng chỉ có thể đoán được tương lai về màu sắc của quá bối với khoảng 70-80% độ chính xác khi chúng trưởng thành là màu gì . Những phỏng đoán về màu sắc của quá bối sẽ chính xác hơn khi cá đạt được kích thước từ 25cm trở lên . Ngoài màu nền chủ yếu của vẩy là màu nền tím, một số ít quá bối sẽ có màu nền màu xanh nước biển, vàng hay xanh lá cây . Một con quá bối có kích thước 20cm , với thành viền mỏng vẩn có thể biến dạng thay đổi thành thành viền dầy khi đạt được kích thước khoảng 30-40cm . Vì thế khi chọn mua cá rồng quá bối, ta nên lựa chọn cho thật cẩn thận và hãy yêu quý chúng không cân biết màu sắc sau này của quá bối lúc trưởng thành sẽ là màu gì . Trong các màu nên của quá bối, màu nền vàng thường rất hiếm, và khi hoàn toàn trưởng thành, quá bối nền vàng sẽ trở nên một thỏi vàng ròng 24K biết bơi, và chúng rất có khả năng làm choáng ngạt người xem . Mặc dầu không tuyệt đối chính xác 100%, có vài đặc điểm mà quá bối nền vàng cần phải có khi còn non, mà người chơi có thể xem xét . Những đặc điểm đó như sau: 1. Tất cả vây của quá bối nền vàng cũng như vẩy cá trên cơ thể cũng sẽ có màu nhạt hơn 2. Khi nhìn quá bối nền vàng lúc còn non từ xa, chúng sẽ nhìn có vẻ vàng hơn là xanh/tím . 3. Viền xoang bao bọc đồng tử (tròng đen) của quá bối nền vàng thường sẽ phải là màu vàng . Vì thế, nếu viền xoang mắt bao bọc tròng đen của quá bối nếu có màu đỏ, thì không thể nào là quá bối nền vàng được . Tương tự như trong các thú vật và cá kiểng khác, trại cá rồng đánh giá quá bối theo một vài tiêu chuẩn nhất đinh . Đối với quá bối chúng thường được đánh giá như sau : Cường độ của màu ánh kim và vẩy hàng thứ 5th lên màu nhanh hay chậm sẽ có yếu tố quyết định . Vì thế một con quá bối với kich thước 12cm mà màu sắc của vẩy hàng thứ 5th đã lên màu phân nữa dĩ nhiên sẽ có giá trị và đắt hơn là con quá bối 20cm mà màu sắc của vẩy hàng thứ 5th chỉ mới vừa nhú lên . Ngoài ra, một số quá bối sẽ có màu sáng của ánh kim loại (metallic sheen) trên cơ thể của chúng . Những con quá bối có đắc tính này rất hiếm và thường được gọi là ánh kim loại xanh (metallic blue), hay ánh kim loại bạc trắng (platinum) . Và dĩ nhiên có những con quá bối với màu xanh dương-xanh lá cây trên cơ thể và chúng thường được gọi là “Emerald Blue” (tạm dịch là hoàng thạch xanh) hay vẩy có màu tím đậm còn được gọi mà “Bukit Merah Blue” . NHỮNG THẮC MẮC THƯỜNG ĐƯỢC HỎI VỀ QUÁ BỐI Một thắc mắc thông thường được hỏi là “ Quá bối ngoài hoang dã có đẹp hơn quá bối được nuôi trong môi trường nhân tạo ?” Câu trả lời thường sẽ là “không” . Lý do- người chơi cá rồng vì bất cứ một lý do gì có thể thả con cá quá bối không được hoàn hảo của họ về với thiên nhiên . Trong hoang dã những con quá bối không được đẹp này có thể sẽ bắt cặp với huyết long, klhv, thanh long và tạo nên những con quá bối lai tạo không được đẹp cho lắm với những màu sắc yếu kém, không giống cả bố lẩn mẹ . Chỉ có cá quá bôi bán ra từ trại cá có tiếng đã được chọ lựa kỷ càng trước khi được cho ép giống là nên đáng được người thưởng ngoạn lựa chọn và thu mua . Môt câu hỏi khác “ Làm sao tôi có thể biết sự khác biệt giữa quá bối hoang dã và quá bối có nguồn gốc từ trại cá ? “ Cá quá bối hoang dã sẽ có phần đầu tròn hơn . Cặp râu của quá bối nơi hoang dã sẽ dài hơn vì chúng được xử dụng nhiều trong chức năng săn mồi . Màu sắc của quá bối hoang dã sẽ rất nhạt nhòa không ấn tượng vì phải sinh sống dưới ánh nắng mặt trời . Tuy nhiên nếu được nuôi dưỡng trong môi trường bể kiếng, thì chỉ trong vài tháng, tiềm năng màu sắc của quá bối sẽ thay đổi như đã đề cập . Cuối cùng “ Làm sao tôi có thể lựa quá bối với phẩm chất cao ?” Đầu tiên bạn phải xác quyết đay là con quá bối chứ không phải là klhv . Khi ở kích thước từ 15-20cm, các hạt trai li ti giáp cận với vây lưng phải có . Đặc điểm này vô cùng quan trọng khi lựa chọn và mua quá bối, vì đây là nơi mà hàng vẩy thứ 6th sẽ xuất hiện đầu tiên . Nếu cá đã được 20-25cm, mà chưa có đặc điểm này, thì bạn nên nghi ngờ ngay lập tức ! Kế tiếp là vẩy của quá bối phải rực sáng và có đặc tính phản xạ ánh kim khi so sanh với klhv . Về giá cả, quá bối phải đắt hơn klhv từ 4-5X cho một con quá bối với phẩm chất trung bình . Vì thế nếu bạn thấy một con quá bối mà giá được bán ra quá hời thì hãy nên cẩn thận . Xin lưu ý là quá bối platinum sẽ đăt gần gấp đôi giá con quá bối trung bình . Câu “tiền nào của nấy “ rất đúng trong trường hợp này . Cá quá bối có nhữn đặc điểm càng hiếm thì càng có nhiều người ưa chuộng và giá sẽ càng cao . Một khi bạn đã biết chắc chắn 100% đây là quá bối thì hãy xem xét thêm các điểm sau đây : 1. Vóc dáng của cá rồng kim long quá bối phải thon dài và bản rộng , cân bằng và vây thật to . 2. Vây đuôi, vây lưng và vây hậu môn phải thật to và bung xòe . Tất cả những đường chỉ đen trên 3 vây này phải đậm nét và rõ ràng . 3. Các hàng vẩy trên cơ thể cá phải rực sáng, và có đặc tính phản xạ . Càng sáng càng tốt . 4. 3 lằn chỉ vàng phía trên đôi mắt phải là màu vàng đậm . 5. Nếu bạn đang dự tính mua cá quá bối với kích thước từ 20cm trở lên, hàm dưới của nên có lằn chỉ vàng chạy dọc theo viền của hàm dưới . Đặc điểm này hiếm, nhưng nếu có được thì đây là một trong những dấu chỉ của một con quá bối đầy tiềm năng . @Xin các bạn lưu ý 5 điểm cuối cùng trong bài viết khi chọn quá bối . Đó là những điểm ít được người chơi cá quá bối lưu ý khi chọn mua cá rồng . Nhất là điểm 2, 4 và 5 . Đồng thời cũng xin lưu ý các bạn nào đang muốn chọn cho mình thỏi vàng biết bơi trong tương lai, thì xin lưu ý viền vàng vòng quanh con ngươi tròng đen của hai con mắt cá . Vô cùng quan trọng . Tôi gởi bạn nữ_nhân_ngư và các bạn vài tấm ảnh minh hoạ những điểm để nhận biết vài phân loại của quá bối và sự khác biệt khi so sánh vẩy của quá bối và KLHV Ảnh minh hoạ của full gold xback (aka cục vàng ròng 9999 24K biết bơi) Phần giữa viền trong tiếp cận với tròng đen và viền bao bọc bên ngoài chứa nhiều sắc màu vàng . Đặc điểm của full gold . (cuc vàng 999 24k) Ảnh của quá bối nhưng không phải sẽ là cục vàng ròng biết bơi trong tương lai . Xin lưu ý viền trong giáp cận với tròng đen, và viền ngoài kế tiếp . Chứa đựng nhiều màu đỏ . Xin lưu ý những màu sắc đỏ trong hai lằn viền tiếp cận bên trong với tròng đen, và viền ngoài . So sánh hàng vẩy của quá bối và KLHV . Vẩy của quá bối nhìn rực sáng và độ phản chiếu rực rở hơn của KLHV . Hàng vẩy của quá bối Hàng vẩy của KLHV( vàng 12K), không thể nào so sánh được với sự rực sáng và phản chiếu của vẩy khi so sánh với quá bối . Vây lưng, đuôi và hậu môn của quá bối phải đậm nét và bung xoè , càng to càng tốt . Xin lưu ý các đường xương chỉ trên vây, rất đậm đen và rỏ nét
CHƯƠNG I (tiếp nối) HUYẾT LONG (SUPER RED) Hiện tại huyết long đứng hàng thứ hai sau quá bối về giá cả, huyết long trong quá khứ đã có lúc còn đắt hơn cả quá bối . Thời gian phải chờ đợi, từ 4-6 năm, để cho huyết long trưởng thành và ép giống là lý do tại sao huyết long đã quá đắt trong quá khứ . Tuy nhiên, ngày nay, vì các trại cá rồng đang có giấy phép của CITES để nuôi , ép giống và kinh doanh tại Singapore, Maylaysia, và Indonesia đã tạo nên thặng dư và làm chên lệnh cán cân cung va cầu, nên giá thành của huyết long đã phần nào giảm bớt rất nhiều . Huyết long có nguồn gốc nguyên thủy từ tỉnh Kalimantan của Indonesia . Huyết long từ Kalimantan quả thật là một kỳ công của tạo háo . Huyết long mang lại may mắn và thịnh vượng cho gia chủ chỉ là một trong nhiều lý do tại sao chúng đã trở nên quá nổi tiếng và được yêu thích khắp thế giới . Huyết long thường được biết qua tên phổ thông là huyết long loại 1 . Loại này sau khi trưởng thành khoảng đô 3-4 năm tuổi hay đôi lúc lâu hơn thì phần nấp mang, vây lưng, hậu môn và đuôi , cùng với các hàng vẩy trên cơ thể sẽ chuyển màu thành màu đỏ rực . Ấn tượng khi thấy một con huyết long, thuần chủng thật to lớn uy nghi và oai vệ bơi lội trong bể quả thật là một hình ảnh khó quên cho nhiều người . Vẻ đẹp của huyết long quá quyến rủ đến độ như bị nghiện cho những người yêu thích chúng được biểu hiện qua bằng chứng là chúng luôn được giới thưởng ngoạn săn lùng để mua . Tương tự như kim long quá bối, huyết long cũng được phân ra làm hai loại : huyết long máu và huyêt long ớt . Cả hai giống loại này được tìm thấy ở hai địa dư khác nhau của giòng sông Kapuas, và hô Sentarum ở tỉnh Kalimantan . Huyết long máu có nhiều hơn về số lượng, nên giá cả của chúng cũng vì thế mà rẻ hơn đôi chút so với huyết long ớt . Huyết long máu có vóc dáng thon thả, và thân hình dài hơn huyết long ớt . Cặp mắt của chúng cũng nhỏ hơn, đồng thời phần đầu và hàm miệng của huyết long máu khi giao nhau không sắc cạnh bằng như của huyết long ớt . Về phần màu sắc đỏ, huyết long máu sẽ lên màu nhanh hơn huyết long ớt, nhanh nhất có thể từ 1 năm và kéo dài cho đến 3 năm . Khả năng lên màu đỏ sớm là lý do tại sao huyết long máu rất được ưa chuộng trong giới chơi cá rồng . Khi trưởng thành, sống lưng của huyết long máu sẽ có độ đố dốc thoai thoải từ phần lưng đổ xuống phần đâu, trong khi một số huyết long ớt sẽ có độ gù, trên lưng tiếp cận với phần đầu mà thường được gọi là “đầu muổng” (spoon head) . Tuy nhiên, không phải bất cứ con huyết long ớt nào cũng phải có đầu muổng . Huyết long ớt khan hiếm hơn về số lượng, nên giá cũng sẽ đắt hơn huyết long máu . Huyết long ớt có những đặc tính sau đây: phần đầu giao tiếp với hàm miệng rất sắc cạnh, vây/kỳ sẽ to lớn hơn, mắt to, bản dầy và vây đuôi có hình quả đào hay đuôi hình kim cương (diamond shape tail) . Giống loại huyết long ớt rất nổi tiếng và được ưa chuộng tại Nhật, mặc dầu màu sắc đỏ của huyết long ớt thường lên màu chậm hơn huyêt long máu . Thông thường huyết long ớt cần khoảng 2 năm tuổi để có thể thấy được màu sắc đỏ, và đôi khi phải chờ đợi từ 3 và thậm chí đến cả 5 năm để cho huyết long ớt lên màu . Huyết long ớt vì thế sẽ không thích hợp cho các bạn nào không có sụ kiên nhẩn, và chỉ muốn thấy màu đỏ nơi cá huyết long trong một thời gian ngắn . Có một số người cho rằng đầu muổng là một đặc điểm xấu và không chấp nhân được, nhưng thích hay không, tùy theo cặp mắt của mổi người thưởng ngoạn . Như tất cả các giống loại cá rồng Á Châu, trại cá cũng có những tiêu chuẩn để đánh giá phẩm chất của huyết long . Ví dụ, một con huyết long có tên gọi là Ruby red (huyết long xanh/tím) , có vây , môi, cặp râu thật đậm đỏ, và hàng vẩy màu xanh đậm sẽ có giá rất cao ở kích thước từ 12-15cm . Loại Ruby Red này giá còn đắt hơn cả loại quá bối hạng trung bình . Vì thế, đối với những con huyết long có phẩm chất thuộc hàng tuyệt phẩm, sẽ nhìn đẹp, và đắt giá hơn bất kỳ con quá bối nào . Tương tự như thê, giống loại kim long hồng vỹ nếu vì vài đặc điểm hiếm quý và đẹp nào cũng có thể đắt giá hơn huyết long . Sự đột biến của genes, và kết quả của ép giống đồng huyết thường tạo nên những bất ngờ tuyệt vời . Ruby Red NHỮNG THẮC MẮC VỀ HUYẾT LONG THƯỜNG ĐƯỢC HỎI Sư phát triển về màu sắc của huyết long thường là chủ đề rất thú vị và đầy kịch tính . Có bạn sẽ rất may mắn khi sở hửu một con huyết long mà chỉ trong 1 năm đã lên màu đỏ (cực hiếm) . Trong khi đó, những bạn khác thì không được may mắn như thế, và thời gian chờ đợi từ 4-5 năm là chuyện thường tình . Rất nhiều bạn thường than phiền rằng : “cá tôi đã nuôi được 3-4 năm mà chẳng thấy màu đỏ nơi đâu ? “ “Cá tôi chỉ có màu cam nhạt, còn màu đỏ đâu thì chẳng thấy ?” Có phải những bạn này đã bị lường gạt bởi trại cá hay lái cá ? Câu trả lời là “rất có thể” và “không” . Câu trả lời “rất có thể” đã bị lường gạt nằm trong phần phân tách sau đây . Huyết long thường được cho nhân giống với kim long hồng vỹ hoặc thanh long hay thanh long chỉ vàng với mục đích để nâng cao phẩm chất và tạo thêm sắc tố đỏ nơi vi kỳ của thanh long hay thanh long chỉ vàng . Kết quả của cuộc tình có tính toán này thường cho ra bọn hậu duệ với hàng vẩy trên cơ thể như thanh long hoặc thanh long chỉ vàng, không có chi thay đổi . Bầy hậu duệ này sẽ được phân loại là huyết long loại 1.5 thay vì là huyết long loại 1. Huyết long loại 1, đúng huyết thống thường chỉ có thể đi vào chu kỳ sinh sản vào lúc 4-5 năm tuổi hay cao hơn . Tuy nhiên một khi đã bị lai tạo với một giống loại khác, bon hậu duệ huyết long 1.5 giờ đây sẽ có thể “biết yêu” ở tuổi sớm hơn vào năm thứ 3 . Vì thế , thời gian chờ đợi sẽ được rút ngắn lại gần phân nữa và giá cả của loại này cũng vì thế mà rẻ hơn rất nhiều .Các trại cá sản xuất loại huyết long 1.5 cho thị trường cá rồng thường là các trại không đủ vốn kinh doanh . Người tiêu thụ khi yêu thích huyết long, nhưng không đủ khả năng tài chánh , thì sẽ đành ép lòng chịu mua huyết long 1.5 . Vì thế trong những lần đi tham quan, khảo giá thị trường, bạn bất chợt thấy một con huyết long nhìn cũng đẹp, nhưng giá tiền thì chỉ bằng 1 phần nào của giá cả huyết long trên thị trường, bạn nên cẩn thận . Một số lái cá ranh mảnh hoặc rất có thể cả chủ tiệm cá cũng chẳng biết vì kém kiến thức về cá rồng, sẽ bán cho bạn con cá rồng đó như là huyết long loại 1, nhưng thật ra chỉ là huyết long loại 1.5 . Màu sắc của loại huyết long 1.5 này , cứ mổi năm trôi qua, màu sắc càng phai nhạt đi, trong khi huyết long chính thống thì màu sắc càng tăng theo với thời gian . Còn về phần câu trả lời “không” , bạn không bị gạt nằm trong phần phân tích như sau : huyết thống, phẩm chất của nước, thức ăn và ánh nắng mặt trời đều có những tác động lên màu sắc của huyết long . Nếu chế độ dinh dưỡng của huyết long thiếu vắng chất beta-caroteine là nguyên nhân chính tạo nên màu sắc đỏ quá mờ nhạt, chậm trể . Thức ăn có nhiều nguồn beta-caroteine này là từ tôm tép . Dế và sâu quy cho ăn cà rốt, và sau đó đem cho huyết long ăn cũng hửu hiệu như cho ăn tôm tép . Ánh sáng mặt trời cũng có tác động quan trọng lên màu sắc của huyết long . Nếu nuôi huyết long trong nhà, thì đèn của bể cá nên được bật lên vài tiếng trong một ngày . Nếu làm thế trong một thời gian dài, ánh đèn sẽ có tác dụng tốt với màu sắc của huyết long . Nếu huyết long của bạn là thuần chủng với huyết thống của HL 100%, thì sự phát triển của màu đỏ sẽ trải qua từng giai đoan . Thông thường, những chấm nhỏ li ti sẽ xuất hiện trên viền của các hàng vẩy . Trong giai đoạn đầu, những chấm nhỏ này sẽ là màu vàng, và sẽ chuyển qua màu cam . Trong một thời gian nhất đinh, những chấm vàng cam này sẽ kết nối lại và sẽ bao phủ phần viền của các hàng vẩy trên cơ thể cá . Màu hồng cam trên nấp mang sẽ xuất hiện từng đốm lổm chổm cùng với màu vàng và bạc . Giai đoạn chuyển tiếp của màu cam có thể kéo dài đến cả vài năm . Đây là thời điểm mà các bạn chơi huyết long sẽ cảm thấy chán nản, thất vong, và mất niềm tin, cũng như nghi ngờ về nguồn gốc của con huyết long đang sở hửu . Theo như kinh nghiệm cũng như quan điểm của người viết, nhẩn nại là đức tính cần phải có cho những ai chơi cá rồng huyết long . Sụ kiên nhẩn của bạn cuối cùng sẽ được tưởng thưởng xứng đáng . Tôi xin kể cho bạn nghe một mẩu chuyện ngắn về con cá huyết long của một nha sĩ bên Nhật . Con cá của ông ấy chỉ là một màu vàng cam , đây là màu của giai đoạn chuyển tiếp . Và con cá huyết long này cứ trơ trơ trong giai đoạn ởm ờ này trong thời gian kỷ lục là 9 năm . Một ngày nọ, con cá màu vàng cam kia thật sự chuyển mình hóa rồng đỏ, và trở nên màu đỏ rực như máu . Đây không phải chỉ là một câu chuyện riêng lẻ, mà thường rất xảy ra cho giống huyết long . Chúng sẽ chuyển từ màu cam sang màu đỏ rực chỉ trong khoảng vài tuần, khi giai đoạn chuyển tiếp đã chấm dứt . Tôi tin lúc ấy các bạn sẽ biết quý và yêu thích cá huyết long của bạn hơn
KIM LONG HỒNG VỸ Ảnh trên của trại Tung Hu chuyên trị KLHV, và đặc điểm của trại này là thường cho ra loại CLHV như thấy trong ảnh KIM LONG HỒNG VỸ Thông thường, còn được gọi là rồng vàng Indonesia (Indonesian golden), hay rồng vàng Sumatra (Sumatra golden) , để phân biệt với kim long quá bối có nguồn gốc từ Malaysia. Ngày hôm nay, giống loại cá rồng nay đã được nuôi thành công tại Indonesia, Singapore và Malaysia, nên hiện tại chúng được gọi chung là kim long hồng vỹ (Red Tail Golden) . KLHV có giá rẻ hơn huyết long và quá bối nhung đắt hơn thanh long (green arowana) và thanh long chỉ vàng (yellow tail arowana) . Mấy năm gần đây, do sự thành công trong việc ép giống loại cá rồng này từ các trại cá, nên số lượng cá klhv được nuôi dưỡng tại các trại cá đâm ra thặng dư, và đó là lý do tại sao người chơi thấy giá cả của klhv đã phần nào giảm đi khá nhiều so với những năm trước đây . Nếu phải bình luận tổng hợp về phẩm chất, vẻ đẹp cũng như giá cả cùng trong môt câu nói cho tất cả các loại cá rồng Châu Á, thì KLHV quả thật xứng đáng đoạt ngôi vị này, vì với giá phải chăng, vừa túi tiền phần đông người chơi, mà nét đẹp thì cũng không kém phần quyến rủ, hớp hồn người thưởng ngoạn . Giá của klhv kém xa giá của quá bối và huyết long , tuy có hơi đắt hơn thanh long, nhưng vẻ đẹp của klhv rất xứng đáng với giá cả đang được bán trên thị trường . Ta có thể phân biệt sự khác biệt giữa quá bối và klhv ở kích thước 12-15cm khi quá bối vơi phẩm chất tốt ở kích thước này, thì phần tiếp cận với vây đuôi bắt đầu có sự lên màu hạt trai (pearlies) . Nếu địa dư, phong thổ và tập tục cũng như văn hóa của khu vực ảnh hưởng và hun đút tâm tính của con người, thì các dòng sông bên Indonesia cũng có những ảnh hưởng tương tự lên màu sắc của KLHV . KLHV từ hai dòng sông Tapung và Siak gần sông Pekanbaru của đảo Sumatra sẽ có hàng vẩy trên sống lưng với kích thước nhỏ , ngược lại KLHV từ sông Kanmpar sẽ có hàng vẩy trên sống lưng lớn hơn . KLHV từ hai dòng sông Rokan và Bangko thì thông thường sẽ có vây/kỳ đỏ đậm hơn . Đó là màu sắc của vây/vI/kỳ, và đặc điểm của hàng vẩy thứ 6th của các giống loại KLHV sinh sống trong thiên nhiên hoang dã . Trong các trại cá rồng tại 3 nước vừa nêu trên, KLHV không được phân biệt như thế mà chúng được nuôi chung với nhau, và kết quả là những gì mà các bạn đang thấy được bày bán trên thương trường . KLHV thuần chủng đúng 100% huyết thống của cá rồng vàng Indonesia, sẽ có hàng vẩy thứ 5th và 6th màu đen hay nâu đậm . Ánh vàng kim trên vẩy của cơ thể cá chỉ leo và lên màu đến hàng thứ tư . 1/3 của vây đuôi và vây lưng sẽ có màu xanh đậm . 2/3 phần còn lại của vây đuôi,, vây hậu môn, cặp phướng của vây ức sẽ có màu cam đỏ tương tự như huyết long . Ở kích thước 7-8cm, các vây/vi/kỳ của KLHV chỉ là hoàn toàn màu vàng nhạt đến đậm, rất khó phân biệt với thanh long . Màu cam đỏ của vây/vi/kỳ của KLHV chỉ bắt đầu ửng màu khi chúng đạt được kích thước khoảng 10-12cm nếu được cho ăn tép con, tôm thẻ, vì đây là nguồn thức ăn có chất chứa nhiều chất beta-caroteine. Màu vàng ánh kim chạy viền bao quanh viền của hàng vẩy sẽ bắt đầu lên màu khi KLHV được khoảng 15-20cm, Và chỉ leo tối đa đến hàng vẩy thứ 4th . Nếu bạn đem hai con quá bối và klhv cùng 15cm và hàng vẩy của hai giống loại này cũng chỉ mới leo lên đến hàng thứ 4th để mà so sánh, thì bạn sẽ không cần mất nhiều thời gian để nhận ra rằng cường độ sáng của ánh vàng kim trên các hàng vẩy của quá bối sẽ đậm và óng ánh hơn KLHV . Một số KLHV với phẩm chất tốt sẽ có vẩy leo lên đến hàng thứ 5th và thậm chí đến cả hàng thứ 6th khi được 5-8 tuổi , hoặc khoảng 65cm trở lên . Tánh khí của KLHV thường dữ dằn hơn huyết long, nhưng thua xa quá bối, vì quá bối nổi tiếng là hung dữ, và cộc tính nhất trong các giống loại cá rồng Á Châu . Vì cá tính này của KLHV cũng như huyết long, các bạn có thể nuôi 8-9 con cá rồng KLHV hoặc huyết long trong một bể dể dàng hơn là nuôi 8-9 con kim long quá bối chung trong một bể . Màu nền của vẩy trên cơ thể của KLHV tương tự như quá bối cũng có 3 màu chủ yếu “ xanh, vàng và xanh lá cây . Một điểm nữa tôi xin được lưu ý các bạn có ý định nuôi KLHV nên lưu tâm là một con cá huyết long loại 1.5 với phẩm chất tốt khi còn nhỏ sẽ nhìn rất đẹp hơn là một con KLHV trung bình cùng kích thước khi chúng còn bé . Tuy nhiên, điều này sẽ trái ngược lại khi cả hai con này phát triển đến kích thước 40cm hay lớn hơn . Lý do là vì màu vàng của viền chạy dọc bao quanh vẩy của KLHV là điều mà huyết long loại 1.5 sẽ không bao giờ có được . Đặc điểm này của KLHV càng lớn càng đậm và rỏ nét . Vì thế, nếu các bạn muốn chơi cá rồng “đường dài” mà tài chánh không cho phép để ôm quá bối hay huyết long, thì nên chọn giống loại KLHV vì chúng vừa đẹp vừa có giá phải chăng . Huyết long loại 1.5 và thanh long chỉ vàng chỉ nên dành cho các bạn muốn chơi cá rồng với tính cách “chuyển tiếp” mà thôi . Ảnh trên của KLHV khi được 8 tuổi . Không khác quá bối là bao . Đúng là gừng càng già càng gân Một số KLHV sẽ có khả năng hàng vây” thứ 5th leo và lên màu khi trưởng thành , thay vì chỉ dừng lại ở hàng vẩy thứ 4th . Giống loại này giờ đây thường được gọi là cao lưng hồng vỹ . Rất khó để ta có thể phân biệt giữa KLHV và cao lưng hồng vỹ khi chúng còn bé . Một điều cần xác định lại cho rõ ràng là cho dầu cao lưng hồng vỹ có phẩm chất tốt đến đâu, cũng không thể so bì với quá bối về cường độ màu sắc và khả năng rực sáng và phản chiếu ánh đèn/ánh nắng của quá bối .cũng như sự leo và lên màu của hàng vẩy thứ 6th trên sống lưng mà ta thường biết là một đặc điểm chỉ dành cho quá bối và huyết long .
THANH LONG Trong các giống loại cá rồng đang được bảo vệ bởi CITES, thì Thanh long được bán ra với giá rẻ nhất. Lý do là vì trong thiên nhiên, thanh long hoang dã được tìm thấy rải rác tại các nước Đông Nam Á, và Nam Á chứ không chỉ quy tụ ở hai nước Malaysia và Indonesia như giống kim long quá bối, kim long hồng vỹ và huyết long . Hầu hết các trại cá rồng đều có cho nhân giống thanh long, vì thanh long rất được yêu thích và có nhu cầu rất cao cho những ai mới gia nhập cuộc chơi vì giá cả hoàn toàn chấp nhận được, và thanh long thường được nuôi và chơi như cá rồng trong giai đoan “chuyển tiếp”, để lấy kinh nghiệm trước khi các bạn đam mê cá rồng có quyết định “nâng cấp”. Thanh long rất được ưa chuộng tại Nhật trong giới học sinh trung học và sinh viên. Vì thế đơn đăc hàng của thanh long cho khách hàng tại Nhật thường là từ 400-500 con cho mỗ̉i hóa đơn. Thanh long có những đặc điểm khác hẳn với với giống loại QB, HL và KLHV với phần vây lưng, đuôi và hậu môn có màu nâu thẩm chứ không đỏ, trên các hàng vẩy có dấu ấn của hình móng ngựa. Đặc điểm vành móng ngựa này sẽ ngày càng rõ dần theo năm tháng và kích thước của thanh long. Hai hàng chỉ với những lỗ nhỏ li ti chạy dọc theo thân cá trên hàng vẩy thứ 3rd được thể hiện rất rõ ràng, kể cả khi thanh long còn nhỏ. Thanh long thường trông đẹp mắt hơn trong tuổi ấu niên khi so sánh với giai đoạn tráng niên, và khi trưởng thành thì thanh long sẽ trổ mả và nhìn đẹp hơn so với giai đoạn chuyển tiếp giữa ấu niên và trưởng thành. Thanh long với phẩm chất tốt sẽ có màu xanh hoặc tím trên những hàng vẩy 4th, 5th và 6th trên cơ thể . Khi trưởng thành, thanh long sẽ có phần đầu tròn và nhỏ hơn . Đây là yếu tố mất điểm của thanh long , vì phần đầu của thanh long sẽ nhìn không cân đối trong tuổi trưởng thành . Trong các giống loại rồng Á Châu, thanh long được xem là hiền và nhát nhất, nên sắc xuất thành công để nuôi chung thanh long rất cao khi chúng được nuôi từ 8-20 con trong một bể lớn. Vì thế nếu các bạn nào đang có ý định thực hiện việc nuôi chung cá rồng Á Châu, mà tài chánh là vấn đề khó khăn cho các bạn, thì thanh long là một sự lựa chọn thích hợp vậy . Tuy nhiên, cá tính mổi con cá rồng mổi khác, tuy có tiếng là hiền và nhát, nhưng đôi lúc cũng sẽ có thanh long là tay “anh chi” và rất sừng sỏ, chuyên và rất thích ấu đả, vì thế các bạn nên để ý những con thanh long “thích sống ngoài vòng pháp luật” này . Thêm một lý do tại sao giá cả của thanh long lại rẻ hơn các giống loại cá rồng Á Châu khác, ngoài các lý do đã nêu trên, là vì tuổi trưởng thành của thanh long và thời gian chờ đợi cần phải có để đi vào chu kỳ sinh sản chỉ cần khoảng 3 năm thay vì 4-5 năm cho quá bối KLHV, và 6-7 năm cho huyết long. Khi đã đến tuổi cặp kê, tỷ lệ thành công nhân giống thanh long thường cao hơn quá bối/KLHV và huyết long rất nhiều. THANH LONG CHỈ VÀNG (YELLOW AROWANA) Size em TL vàng này mới "dứt sữa" 12-->15cm THANH LONG CHỈ VÀNG (YELLOW AROWANA) Thường được biết đến với tên thanh long chỉ vàng. Vây của thanh long chỉ vàng lúc nhỏ thuòng có màu hơi hồng nhạt khi cá còn non, và hoàn toàn biến mất khi cá trưởng thành. Tất cả các vây/vi/kỳ sẽ đổi màu trở thành màu vàng. Đây là lý do tại sao thanh long chỉ vàng có tên như thế . Có một sự hiểu lầm rất tai hại là một số đông người chơi cá rồng cứ cho rằng thanh long chỉ vàng là kết quả của những cuộc tình từ huyết long X thanh long nơi hoang dã, và từ đó phát sinh ra thanh long chỉ vàng . Nhưng suy nghĩ đó hoàn toàn sai lầm, vì thanh long chỉ vàng là một giống loại cá rồng Á Châu rất riêng biệt như các giống loại rồng Á Châu đã được đề cập . Thanh long chỉ vàng không được có tiếng bằng các họ hàng nổi tiếng khác vì chúng không có nhiều màu sắc . Có rất ít các trại cá rồng cho nhân giống với huyết thống 100% của loại cá thanh long chỉ vàng này như là đặc phẩm chủ yếu của họ, vì giá cả bán được bán ra trên thị trường không được cao cho lắm . Tuy nhiên , thanh long chỉ vàng thường được cho nhân giống với huyết long để tạo ra giống lai tao có tên phân loại là huyết long loại 1.5 . Em TLvàng bên dưới đang "nhổ giò" được 33cm
CAO LUNG HỒNG VỸ Là kết quả của các cuộc tình từ quá bối X kim long hồng vỹ . Mục đich là để tạo lai một giống loại kim long Á châu với hàng vẩy leo và lên màu cao hơn hàng vẩy thứ 4th của KLHV . HUYẾT LONG VÀNG (GOLDEN RED aks TONG YANG/RED SPLENDOUR) Kết quả của các cuộc tình giữ quá bối và huyết long . Bầy cá con sẽ có nhiều màu vàng trên hàng vẩy xanh/hồng . BACH LONG (PLATINUM) Hay còn gọi là Bạch long. Làm sao để có được giống loại này, hiện tại vẫ̉n còn là một điều bí mật. (ghi chú của người phiên dịch: chẳng phải là bí mật, cả trại rồng cũng chẳng biết, vì đây là hiện tượng của gene tạo nên màu sắc bị đột biến. khi nào genes bị đột biến thì có trời mới biết được). Giống loại platinum này đều có thể xuất phát từ quá bối, thanh long, và huyết long. Platinum với gene bị đột biến từ huyết long sẽ có chút ít sắc tố hồng đỏ ở các vây; platinum từ quá bối và thanh long sẽ có vây màu trắng hoặc vàng nhạt. Rất cực kỳ hiếm để có loai rồng bạch long này, nên chúng không được thấy bày bán cũng như quảng bá trên thị trường . Vì thế giá cả của Bạch long thường đi ở trên mây. Hiên nay, Nhật bản là quốc gia tiêu thụ cá rồng nhiều nhất mà chỉ có ít hơn 10 con bạch long đã được xuất cảng sang Nhật. Bên trên là toàn bộ bài của Anh Moneyless lược dịch, LVCUC chỉ bổ sung phần hình ảnh, được góp nhặt của tất cả các bạn khắp nơi, nếu A,E nào có hình "cục cưng" nằm bên trong bài viết minh họa bổ sung trong bài này cho mình gửi lời cám ơn chân thành nhất. @Sau khi được sự đồng ý của tác giả, dịch giả (qua nội dung bên dưới), và người chuyển dịch là Anh Moneyless, LVCUC xin post lại chia sẻ cùng với mọi người yêu thích Cá Rồng có thêm nhiều kiến thức và thông tin hữu ích nâng tầm hiểu biết trong thú chơi nhẹ nhàng này. Sau vài ngày chờ đợi, tôi có tí tin vui xin thông báo cùng các bạn trên diễn đàn là tôi vừa xem hộp thư của tôi bên yahoo mail, thì đã nhận được sự chấp thuận của trại cá DFI cho phép tôi phiên dịch ra tiếng Việt. Lúc mới đầu cô Julia tưởng tôi phiên dich ra để bán kiếm lời, nên đã không chấp thuận cho phép, nhưng tôi lại phải cắt nghĩa là dịch thuật ra để chia sẻ thông tin với các anh em bên Vietnam trong một nhóm yêu thích cá rồng thì đã nhận được sự chấp thuận trên nguyên tắc. Nay xin kính báo cùng tất cả các bạn. Những bức diện thư trao đổi giữa tôi và qua người đại diện của DFI là Julia (cũng là chủ nhân của trại cá rồng DFI bên Singapore tôi sẽ lưu giữ chứ không xóa để làm bằng) . Xin các bạn giúp tôi giữ đúng lời hứa với DFI là chúng ta sẽ trích dẫn chính xác nguồn của các thông tin, cũng như ta sẽ nêu đúng tên của tác giả, và điểm cuối vô cùng quan trọng là chúng ta sẽ không dùng các sản phẩm "trí tuệ" của DFI trong mục đích thương mại dưới bất kỳ một hình thức nào.... vì đây là việc làm mà tất cả mọi người cần phải tôn trọng.