Bài 3
KHOÁNG CHẤT
Thưa các bạn!
Hiện nay nhiều ace chơichim chúng ta còn chưa biết dùng khoáng chất cho chim và cũng không coi trọngviệc đó. Đó là một cách nghĩ rất sai lầm. Bời vì sự suy giảm thể lực của mỗicon chim theo thời gian là rất chậm nên đại đa số người nuôi chim ko biết đó làbệnh. Con chim ở ngoài thiên nhiên ăn thức ăn rất phong phú và tự điều chỉnhthức ăn cho bản thân, khi sống trong điều kiện nuôi nhốt dù ta có chăm chút thếnào cũng không thể so với khi nó sống tự do bên ngoài được nên thường thiếu rấtnhiều chất trong khẩu phần thức ăn mà người nuôi chim không biết hoặc khôngquan tâm.
Từ năm 1817 nhà điểu học Pháp Louis Vieillotđã nhận thấy có một số chim nuôi trong nhà như họa mi, yến hót (yến kanari),sơn ca… sau mấy năm tự nhiên có con rơi xuống chết. Sau đó ông nghiên cứu vàbiết rằng những con chim nuôi nhốt trong nhà thường bị thiếu một số nguyên tốvi lượng nên sức khỏe dần dần bị suy giảm, đến một lúc nào đó nó bị đột quỵ dosuy tim, suy hô hấp, rối loạn thần kinh do thiếu calcium. Sau này tiến sĩ PaulWalton trong hiệp hội bảo vệ chim hoàng gia Scotland đã khẳng định quan điểmcủa Louis Vieillot là hoàn toàn đúng. Từ đấy người ta mới đặt vấn đề bổ sungnguyên tố vi lượng cho chim cảnh trong điều kiện nuối nhốt. Mãi đến thập kỷ 70của thế kỷ XX Việt Nam tamới bắt đầu có người chú ý đến vấn đề này, tuy nhiên đại bộ phận người chơichim ở Việt Namvẫn chưa biết gì về nó cả. Trong vòng vài chục năm gần đây mới có nhiều ngườibiết đến việc này. Đầu tiên là những người nuôi yến hót sinh sản (đúc yến). Khiđược bổ sung khoáng chất, yến đẻ đều, yến con ít chết, yến đực chóng căng. Tiếptheo đó là những người chơi họa mi chiến ở Hà Nội. Con họa mi chiến được nuôiđủ khoáng chât có thể lực dẻo dai và gan lỳ hơn rất nhiều vì bộ khung xương củanó cứng vững nên không ngại va chạm. Chim hót có khoáng chất sẽ xung mãn thểlực nên luôn hót gọi bạn. Có một điều đáng tiếc là các bạn biết dùng khoáng chấtlại coi đó là một độc chiêu bí truyền nên thường giữ kín không phổ biến rộngrãi cho mọi người.
Vậy khoáng chất cho chim là gì?
Khoáng chất cho chim là một loại bột được chếbiến từ một số hợp chất có chứa những nguyên tố hóa học cần thiết cho đời sốngsinh lý và cơ thể của loài chim.
Mỗi một loài chim cần có một loại khoángchất phù hợp với yêu cầu của nó. Có loại rất đơn giản như đối với chim cu gáychỉ cần cát vàng + đất đỏ với một ít Vitamin B1 là đủ. Có lại rất phức tạp nhưđối với yến hót Kanari hay Họa mi, chích chòe chẳng hạn. Do ở đây đang nói vềHọa mi nên mình đưa ra công thức chế biến khoáng cho chim họa mi.
1- Đất đỏ ba zan 30% (Mình thường dùng loại đất đỏ Tây Nguyên lấytừ Buôn Mê Thuột, rất giầu Oxit sắt cần cho sự tạo hồng cầu. Ngoài bắc có đấtđỏ Lục Ngạn cũng tốt tuy ko bằng đất Tây Nguyên nhưng dùng được, trong nam cóđất đỏ Biên Hòa gần được như đất đỏ Tây Nguyên).
2- Bột than củi 25% (Tốt nhất là bột than gỗ ổi, nêntránh than xoan và than lim vì có độc tố. Trong bột than có một lượng muối Kalyrất lớn. Nguyên tố này cùng với Natri trong muối ăn gắn kết Calci tạo ra kếtcấu mô xương làm cho xương cứng vững)
3- Bột đá hoặc bột mai mực càng tốt 20% (Đâylà chất giàu Calci, thành phần chính cấu tạo mô xương)
4- Cát đãi sạch 9% (Dùng cát đen đãi sạch nước bẩn, khi nàothấy nước thật trong thì được, đem phơi khô. Trong cát có hợp chất của nguyêntố Silic và nguyên tố Alominhium cung với nhiều nguyên tố khác)
5- Đường Glucoza 8% (Mua ở hiệu thuốc tây. Tăng năng lượng chochim)
6- Calcium loại viên 400đv (Tỷ lệ loại này3200đv/kg khoáng chiếm khỏang 2%. Mua ở cửa hàng thuốc tân dược)
7- Vitamin B1 5% (mua ở cửa hàng thuốc tây về giã nhỏra. B1 có tác dụng ổn định thần kinh, giảm đau và làm tăng cường sự trao đổichất, tăng cường đào thải các Acid có hại trong cơ thể động vật)
8- NatriClorua 1% (Cái này là muối ăn nhà ai cũng có)
Tất cả tán nhỏ trộn đều với nhau, phơi thậtkhô, bảo quản chống ẩm tốt có thể để dùng trong nhiều năm không hỏng. Tỷ lệtrộn khoáng vào cám là 1% nghĩa là cứ 1kg cám trộn vào 10g khoáng. Đối với chimchích chòe, sáo, yểng và chào mào… dùng khoáng này cũng rất tốt. Riêng đối vớichim yến Kanari đẻ công thức hơi khác một chút. Bạn cũng có thể dùng công thứcnày cho chim yến Kanari đẻ nhưng tăng thêm 10% mai mực.