Bonsai - với bộ gốc rễ đẹp

Đòi hỏi một tác phẩm bonsai vẹn toàn thật khó vì đó là nghệ thuật của tự nhiên. Sự hoàn mĩ phụ thuộc nhiều vào các yếu tố khách quan và thời gian. Những nỗ lực bù các khiếm khuyết cho cây không hề dễ ràng nhanh chóng như các nghệ thuật khác, hơn nữa rất cần một tư duy sắc sảo, bề dày công sức, cả may mắn mới mong cây theo được ý tình người nghệ sĩ.
Làm sao để có được một tiêu chí đẹp cho bộ gốc rễ bonsai khi mỗi cây mỗi vẻ thật muôn hình vạn trạng trong thế giới tự nhiên? Chúng tôi mạo muội phân định bằng các dẫn chứng sau:
1/ Mỗi dáng cây có một kiểu gốc rễ riêng:



2/ Các giống loài có khác biệt vẻ hình rễ:



3/ Hoàn cảnh sống của cây sẽ có cấu tạo bệ rễ riêng biệt:



4/ Nhìn bộ gốc rễ chúng ta thấy tuổi tác và thâm niên của cây:



5/ Giống cây lùn có kiểu rễ riêng, giống cây cao có dạng gốc rễ riêng biệt:



6/ Cây bị tác động,biến động(do con người,thiên nhiên) bộ rễ cây cũng bị tác động, phân hóa theo thời gian:



7/ Thường cành lớn phía nào bộ rễ phát triển mạnh, kéo vè phía ấy:



8/ Cây rễ cọc có bộ gốc rễ khác biệt với loài cây có bộ rễ chùm trải:



9/ Cùng một giống loài nhưng thổ nhưỡng, khí hậu, điều kiện tự nhiên nơi trồng khác nhau thì dáng vẻ gốc rễ cây cũng khác nhau:




10/ Quần thụ(rừng cây), các cây có bộ rễ kém hoành tráng hơn những cây phát triển đơn độc nơi thoáng rộng:



11/ Các cây đa thân có kiểu rễ, dáng gốc hoàn toàn khác biệt so với các cây đơn thân:


Như vậy chúng tôi thấy thật độc đáo nếu chúng ta dành thời gian nghiên cứu kĩ lưỡng về đa dạng sinh học cây thân mộc trong tự nhiên, các nghệ nhân bonsai sẽ sắc sảo hơn trong việc tạo hình cây cảnh hướng đến vẻ độc đáo, cá tính, phù hợp hoàn cảnh mà vẫn có riêng biệt sẽ có sức thuyêt phục lớn với công chúng yêu nghệ thuật bonsai.

 

Ðề: Bonsai - với bộ gốc rễ đẹp

Bộ rễ(đế) đẹp của một cây, hợp lý là mong muốn của mọi người yêu cây về sự hoàn hảo. Dáng vẻ bộ rễ là nền tảng cho một tác phẩm về ý tứ về cảm xúc, tự nhiên, độ vững chãi của cây cũng như vẻ độc đáo, hài hòa tôn dáng cây phù hợp với từng cảnh thái.

​

Cải tạo các khiếm khuyết của bộ rễ bonsai không đơn giản, nào là cấy thêm rễ, sắp lại bộ rễ, chuyển lại dáng cây, cài đá, làm gò, ghép đá…Muôn vàn kiểu nhưng quan trọng là sao cho khỏi gượng, cảnh sắc tự nhiên là đích đến cuối cùng của chúng ta – những người say mê cây cảnh.
Chúng tôi thấy:
Cây lùn, thấp quá nên tạo dáng cây trên tảng đá, gò đất sẽ làm dáng cây thoát, bay bổng hơn.




Cây rễ xổm nên sắp, lọc khéo bộ rễ, nhồi đá, vét mạch tạo nên bộ rễ dữ dội, chồm lên,lách dưới quật cường trên một đồi đá lởm chởm.




Những cây ít rễ cái chúng ta có thể tận dụng độ dài rễ,rễ lớn rễ nhỏ cài khoe quanh mặt đá, theo mạch, vách đá sẽ có được cảm giác bộ rễ dày dặn.




Cây lệch rễ, Rễ lớn quá nhỏ quá, phía nhiều phía ít, chúng ta có thể ghép thêm cây(cùng cảnh ngộ) tạo ngay bộ song thụ hay chèn một vài viên đá tạo hoàn cảnh có lẽ là những ý tưởng tốt hoặc ép cây vào một vách đá dấu phần khuyết rễ sẽ làm tăng điểm cho tác phẩm.




Chúng ta cùng xét một số cách cải tạo chưa được ổn lắm:
Cây có bộ rễ trì trệ nằm trong ổ đá(ngồi bô)!




Cây, đá, gốm…Nhiều thứ khó hiểu về một chủ đề và ngôn ngữ tạo hình.





Quần thể đá lớn tương phản với một bộ rễ èo uột!




Rễ lổm chổm không ôm chặt đá thiếu mạch lạc, giả tạo!




Bộ thân gốc lớn không tương thích với bãi đá bên dưới!




Dáng cây không ăn nhập với dáng đá, dáng chậu, sự rời rạc không làm bật chủ đề!




Kì quăc khi một kiểu đá, chất đá, lập cho mọi dáng cây.

Để có được một tác phẩm nằm lòng, người nghệ nhân mất bao năm trăn trở vật vã nhưng tác phẩm sẽ hoàn thiện hơn nếu chúng ta cân nhắc kĩ lưỡng trong mỗi ý đồ tạo hình cho thế giới tự nhiên của mình.​