- Không biết bắt đầu từ bao giờ việc nuôi chim hoạ mi và chọi chim đã trở thành một trong những ngón nghề của thú chơi bậc nhất của các vương tôn công tử. Nghe nói thú chơi này bắt đầu từ các vùng sơn cước, miền trung du và được tiến cống vào cung ở thời Lý, bởi tiếng hót tuyệt vời và sức chiến đấu đến một mất một còn của chim họa mi. Thú chơi này ngày càng được nâng cấp, nhiều bài bản hơn và trở thành một nghệ thuật tinh tế. Dần dà người ta còn soạn thảo ra những luật lệ riêng về phép chơi hoạ mi chiến nào là cuộc đấu phải ra sao, lồng chiến như thế nào cùng hàng loạt quy định về xem tướng chim, cách vỗ béo chim, quy cách của từng loại chuồng, nào chuồng nuôi, chuồng chiến, chuồng phóng. Bắt đầu vào trận, hai người chơi từ từ đặt lồng chim vào sới. Bốn lồng chim đặt sát nhau. Lồng chim đực đặt cạnh lồng chim mái. Áo phủ lồng được mở. Chim mái cất tiếng lảnh lót cổ vũ cho “chàng”. Hai đối thủ bắt đầu sốt ruột, búng cánh liên hồi. Khi giám khảo ra lệnh tháo cũi. Vách ngăn bằng gỗ nhẹ nhàng biến mất. Hai đấu sĩ vừa nhìn thấy nhau đã muốn giở võ. Cửa lồng của hai đối thủ áp sát nhau, được ngăn cách bởi một cửa nhỏ gọi là cửa công để hai đối thủ vào được lãnh thổ của nhau mà chỉ có thể “giáp lá cà” ở nơi hai chiếc lồng giáp nhau. Thông thường, để giành được vinh quang, mỗi đấu sĩ có thân hình nhỏ chưa đầy nắm xôi phải chiến đấu giáp lá cà từ 10 đến 30 phút liên tục không nghỉ. Góp phần đưa các “người hùng” đến danh hiệu vô địch chính là những “bóng hồng” luôn ở sát bên cổ vũ các đấu sĩ. Được biết, trước khi thi đấu, chim chọi được chăm sóc đặc biệt với thức ăn nhiều chất đạm, được chuyển sang ở lồng cao để bay nhảy tập thể dục cho chân cẳng khỏe khoắn. Sau đó chim được chuyển sang lồng thấp, phủ áo lồng yên tĩnh khoảng một tuần trước khi vào sới. Giải thưởng chẳng đáng là bao, chỉ là ít tiền và chiếc cờ vô địch nhưng chủ chim thì rất tự hào vì công phu “vực” chim bấy lâu nay. Dưới đây là một số hình ảnh rất thú vị của các chiến binh họa mi: Hai người chơi từ từ đặt lồng chim vào sới. Bốn lồng chim đặt sát nhau. Lồng chim đực đặt cạnh lồng chim mái. Góp phần đưa các “người hùng” đến danh hiệu vô địch chính là những “bóng hồng” luôn ở sát bên cổ vũ các đấu sĩ. Cửa lồng của hai đối thủ áp sát nhau, được ngăn cách bởi một cửa nhỏ gọi là cửa công để hai đối thủ vào được lãnh thổ của nhau mà chỉ có thể “giáp lá cà” ở nơi hai chiếc lồng giáp nhau Hai đấu sĩ vừa nhìn thấy nhau đã muốn " giở võ ". để giành được vinh quang, mỗi đấu sĩ có thân hình nhỏ chưa đầy nắm xôi phải chiến đấu giáp lá cà 20 đến 30 phút liên tục không nghỉ chọi chim họa mi là một thú chơi tao nhã nên thu hút được rất nhiều người tham gia hồi hộp chờ tới giờ để đưa các đấu sĩ ra trận Minh Đức (thực hiện)
Ðề: Họa mi chiến thú chơi đầy công phu Tác giả viết theo cảm nhận của người không chơi chim nên nói cũng thấy hài hài
